HUKUKUN TEMEL İLKELERİ

      

        Hukukun Temel İlkeleri

       1) Hukuk Devleti İlkesi: Sınırları içerisinde kişilerin hak ve özgürlüklerini koruyan, vatandaşlarının huzurunu tesis eden, faaliyetlerinde hukuk kurallarına bağlı olan, keyfiliğin değil gerçekten konulan kanunlara uyan ve uyulmasını sağlayan devlettir. Hukuk devletinde konulan kurallara uymak sadece vatandaşa değil devlete de zorunludur. Aksi halde ortaya ‘’Polis Devleti’’ denen tabir çıkar. 

       2)  Kuvvetler Ayrılığı İlkesi: Yasama, yürütme ve yargı erkinin tek bir elde tutulmayıp ayrı teşkil edilmesi, bir kuvvetlerin kendi yetkilerini aşıp diğer diğer kuvvetin alanına müdahale etmemesidir. 

       3) Doğal (Tabii) Hakim İlkesi: Herkes fiil ve eylemlerinde, görev ve yetki yönünden o tarihte tabi olduğu hakim ve mahkeme huzurunda yargılanma hakkına sahiptir.

       4) Eşitlik İlkesi: Din, dil, ırk, cinsiyet ve tüm farklılıklar gözetilmeksizin tüm insanların eşit olmasıdır. 

       5) Hak Arama Hürriyeti: Tüm insanların meşru yollarla ve yasalarda belirtilen şekillerde, iddia ve savunma makamlarıyla yargılanma hakkına sahip olmasıdır.

   

       6)  Suç ve Cezada Kanunilik: Suç ve cezalar ancak kanunla konulur. Kanunda suç olarak sayılmayan bir fiil için kimseye ceza verilemez. 

       7)  Suç ve Cezaların Şahsiliği İlkesi: Herkesin kendi fiillerinden sorumlu olmasıdır. Aksi takdirde neredeyse taş devrinde uygulanan kollektif cezalar meydana gelebilir.

       8)  Kusur Sorumluluğu İlkesi: Kusursuz suç ve ceza olmamasıdır. 

       9)  Masumiyet Karinesi: Suçluluğu yargı kararı ile sabit oluncaya kadar kimse suçlu ilan edilemez ve mahkum edilemez.

       10) Yargı Bağımsızlığı: Hiçbir organ, makam ve mercii yargı yetkisinin kullanılmasında hakimlere veya mahkemelere emir ve talimat veremez, genelge gönderemez, tavsiyede bulunamaz yada bu tür bir yetkinin kullanılmasına izin veren herhangi bir yasal düzenleme de yürürlüğe konamaz. 

       11) Şüpheden Sanık Yararlanır: Sanığın bir suçtan cezalandırılmasının temel şartı, şüpheye yer verilmeyecek şekilde kesin ispat edilmesidir. Şüpheli ve tam olarak aydınlatılamamış olaylar sanığın aleyhine yorumlanarak mahkumiyet hükmü kurulamaz.

       12) Sözleşme Özgürlüğü: Herkes özgür iradesiyle istediği sözleşmeyi imzaya ve imzaladığı sözleşmenin yerine getirilmesini bekleme hakkına sahiptir.

       13)  Dürüstlük ve İyiniyet İlkesi: Hak sahibinin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken iyiniyetli ve doğru hareket etmesi gerekir. 

       14) Kazanılmış Hak İlkesi: Bir hakkın kullanılması için gerekli olan şartlar yitirilmedikçe, hak sahibinin bu hakkı kullanması engellenemez.

       15) Savunma Hakkı: Kişi, kendisine yöneltilen iddiayı tamamen öğrenip, bağımsız mahkeme önüne çıkıp, makul sürede yargılanma hakkına sahiptir.

       16) Hakim Tarafsızlığı: Hakim, her türlü dış etkiden uzak, objektif hareket etmelidir. 

       17) İfade Özgürlüğü: Herkes, düşünce ve kanaatlerini her türlü yollarla açıklama ve yayma hakkına sahiptir. Bu özgürlük her türlü baskı ve zorlamaya karşı korunmalıdır.

       18) Mülkiyet Hakkı: Kişiler sahip oldukları malları hukuk düzeni içerisinde kullanma, yararlanma ve tasarruf etme yetkilerine sahiptir. Mülkiyet hakkı eşyanın bütünleyici parçaları ve eklentileri için de geçerlidir.